The Mountain Is You | Brianna Wiest (Kitap)

Brianna Wiest’in Dağ Sensin adlı kitabı, öz-sabotaj kavramını derinlemesine ele alarak bireyin kendine engel olan davranış, inanç ve duygusal kalıplarını fark etmesi ve dönüştürmesi için sezgisel bir yol haritası sunuyor. Wiest’e göre öz-sabotaj, kişinin kendi gelişimine bilinçsizce set çekmesi değil; aslında bir tür korunma mekanizması. Değişim çoğu zaman bilinmeyeni temsil eder, bilinmeyen ise güvenli değildir. Bu yüzden kişi, ilerlemek istediğini düşünse de geçmişten taşıdığı inançlar ve duygular tarafından durdurulur. Kitabın başlığına da yansıyan temel metafor şu: karşındaki dağ, aslında sensin.

Kitap, öz-sabotajın sadece büyük karar anlarında değil, gündelik hayatın küçük örüntülerinde de kendini gösterdiğini net bir şekilde ortaya koyuyor. Wiest, bu davranışların altında çoğu zaman düşük öz-değer, eski travmalar, kendini cezalandırma eğilimi, korkuya bağlı konfor alanı bağımlılığı ve gerçek başarıya dair taşıdığımız çarpıtılmış inançların yattığını savunuyor. Bunları çözümlemeden, değişim niyeti boşa düşüyor.

Wiest kitabın bir bölümünü, öz-sabotajın işaretleri ve biçimlerine ayırıyor. Bunlar arasında erteleme, mükemmeliyetçilik, değersizlik duygusuyla alınan yanlış kararlar, sürekli başkalarının onayına ihtiyaç duyma, gerçek ihtiyaçları bastırıp alışkanlıklara kaçma, duygusal kendini uyuşturma (örneğin aşırı yeme, ekran bağımlılığı) ve “bile isteye” başarısızlığa oynama gibi davranışlar yer alıyor. Kimi zaman bu işaretler açıkça fark edilirken, çoğu zaman kendimizi korumaya çalıştığımızı zannettiğimiz bir savunma mekanizmasının parçası oluyorlar. Bu yönüyle kitap, öz-sabotajı yargılamıyor; aksine, onunla empati kurmamızı sağlıyor.

Kitabın belki de en dikkat çekici yanı, değişimin döngüsel bir süreç olduğunu vurgulaması. Yani bir duygunun ya da inancın “geçmişte çözüldüğünü” düşünmek çoğu zaman yeterli olmuyor. Aynı temalar farklı zamanlarda yeniden yüzeye çıkabiliyor; Wiest bu durumu başarısızlık değil, derinleşen bir içgörü süreci olarak tanımlıyor. Bu bakış, kişisel gelişimi “kendi üzerinde çalışmak” gibi mekanik bir yaklaşımdan çıkarıp, daha sezgisel, daha içten ve daha insani bir deneyime dönüştürüyor.

Yazarın dili sade, tekrarlarla güçlendirilmiş ve sezgisel düzeyde yol gösterici. Dağ Sensin, okuyucuya ne yapması gerektiğini listelemek yerine; hangi duygulara alan açması ve hangi sesleri fark etmesi gerektiğini hatırlatıyor. Kitabın temel önerisi şu: Değişmek istiyorsan önce kendine dürüst olmalı, hangi parkanın seni korumaya çalışırken aslında geride tuttuğunu fark etmelisin.