Jony Ive | Leander Kahney (Kitap)

Leander Kahney tarafından kaleme alınan kitap, Apple’ın ikonik tasarımcısı Jony Ive’ın hikayesini anlatıyor. Apple’ın bugünkü çizgisini kazanmasında en büyük payın Steve Jobs’a ait olduğu sıkça vurgulansa da, arka planda tasarım ekibinin parlayan yıldızı hiç kuşkusuz Jony Ive’dı. Kitap, Ive’ın kendini geri planda tutma tercihine dikkat çekerek, onun tasarım anlayışını ve Apple’daki etkisini adım adım inceliyor.

Jonathan Paul Ive, 1967 yılında Birleşik Krallık’ta doğdu. Babası Mike Ive, İngiltere ve Galler’de tasarım teknolojisi eğitiminin zorunlu ders olmasını sağlayan etkili bir eğitimciydi. Bu durum, Jony Ive ve onun kuşağını yetenekli birer tasarımcı olarak şekillendiren temel unsurlardan biri oldu. Babası, onu hiçbir zaman tasarımcı olması için zorlamasa da, birlikte sürekli çevrelerindeki nesneleri değerlendirir ve daha iyi nasıl tasarlanabileceklerini tartışırlardı. Lise yıllarında tasarladığı projelerle çeşitli ödüller kazanan Ive, üniversite eğitimi için Newcastle Politeknik’i tercih etti.

Edinburgh’daki Heriot-Watt Üniversitesi Araştırmalar Müdürü Profesör Alex Milton, Britanya’daki tasarım eğitiminin Ive’ın yaklaşımını nasıl şekillendirdiğini şu sözlerle açıklıyor:

‘Britanya’da T şeklinde bir tasarımcı olgusu vardır. T’nin dik çizgisi tek bir alanda derinliği, yatay çizgisi ise diğer tasarım alanları için empati genişliğini temsil eder. Jony Ive’ın hizmet tasarımı, multimedya, ambalaj ve tanıtım ile nasıl etkileştiğini anlamak için bu yaklaşımı bilmek gerekir.’

Üniversite yıllarında tasarladığı bir tükenmez kalem ve telefon, sadelik anlayışıyla dikkat çekti. Öğrenciyken burs aldığı Roberts Weaver Group’ta (RWG) çalışmaya başlamadan hemen önce, ABD’ye yaptığı bir seyahatte Lunar Design’dan Robert Brunner ile tanıştı. Brunner, Ive ile çalışmak istese de bu o dönemde mümkün olmadı. RWG’den ayrıldıktan sonra Tangerine Tasarım’ın üçüncü ortağı olarak firmaya katıldı. Bosch, Goldstar, Hitachi ve LG Electronics gibi markalar için elektrikli aletler tasarlayan Tangerine’de minimalist tasarım anlayışını benimseyerek zamansız ve özgün bir çizgi yakaladı. Küçük bir tasarım firmasının kısıtlı imkanları nedeniyle yeni fırsatlar arayışına giren Ive, 1992 yılında Apple’ın tasarım ekibine katılmak üzere ABD’ye taşındı.

Apple’da çalışmaya başlamasıyla birlikte Ive, tasarım ekibinin bir parçası oldu. O dönemde Apple, John Sculley yönetimindeydi ve Macintosh yazılım sistemi rakiplerine göre üstün görünüyordu. Ancak, Steve Jobs’un şirketten ayrılmasının ardından işler pek iyi gitmiyordu. Brunner’in ayrılmasından sonra tasarım ekibinde kimin lider olacağı belirsizdi. 1997’de Steve Jobs, Apple’a geri döndüğünde, şirketi kökten yeniden yapılandırdı. Apple’ın geniş ürün yelpazesini sadeleştirdi ve yalnızca dört ana ürün piyasaya sürdü: iki dizüstü ve iki masaüstü bilgisayar modeli. Bu dönemde Ive, Apple’ın tasarım felsefesinin şekillenmesinde kritik bir rol oynadı.

Jobs’un dönüşüyle birlikte, Ive’ın liderliğinde tasarlanan ürünler Apple’ı yeniden zirveye taşıdı: iMac, iBook, Power Mac, PowerBook, iPod, iPhone ve iPad gibi ikonik cihazlar ardı ardına piyasaya sürüldü. Kitap, Ive’ın bu ürünlerin tasarımına nasıl katkıda bulunduğunu, malzeme seçim süreçlerini ve tasarım anlayışını detaylı bir şekilde inceliyor. Ive, minimalizmi benimseyerek, gereksiz unsurları ortadan kaldırma ve kullanıcı dostu, estetik açıdan çarpıcı ürünler yaratma konusunda Apple’a büyük katkılar sağladı.

Jony Ive’ın Apple’daki çalışma prensipleri ve tasarım yaklaşımı kitapta derinlemesine ele alınıyor. Apple’daki gizlilik politikaları, ekip içindeki dinamikler ve tasarım sürecindeki titizlik, kitabın önemli bölümlerinden birini oluşturuyor. Apple, diğer teknoloji şirketlerinin aksine, tasarım sürecinde ürünlerin paketlenmesini bile bir deneyim haline getirdi. Ive ve ekibi, kutu açma anını bile kullanıcı deneyiminin bir parçası olarak gördü.

Apple’ın başarısında önemli bir yere sahip olan Ive, tasarımın yalnızca görsel bir unsur değil, bir ürünün kimliği olduğunu vurguluyor. Kitap, Ive’ın kariyerini ve Apple’daki etkisini mercek altına alırken, onun yalnızca bir tasarımcı olmadığını, aynı zamanda şirketin yenilikçi ruhunun önemli bir parçası olduğunu gözler önüne seriyor.